Lynne McTaggart De verbinding - Word je bewust van het veld, waarin je leeft
Uitg. Ankh Hermes - VBK, Utrecht, ISBN 978 90 202 04537, 568 blzz., € 27,90
Lynne McTaggart is de auteur van bestsellers als Het Veld en Het Intentie-experiment. Zij is wetenschapsjournalist en verbindt als zodanig de jongste ontwikkelingen op het gebied van de neurologie, psychologie, sociologie, biologie en kwantumfysica. Zij weet vandaaruit als weinig anderen een verantwoord beeld te geven van de veranderingen in het natuurwetenschappelijk denken vanaf Isaac Newton, het mechanistische wereldbeeld tot en met Niels Bohr, Werner Heisenberg en John Archibald Wheeler. Gezien deze ontwikkelingen, maar ook die in het denken op sociologisch gebied - de filosoof-sociologen Adam Smith en Thomas Robert Malthus komen voorbij - maakt zij duidelijk, dat er in onze tijd van crises op economisch-financieel en religieus-ethisch terrein dringend behoefte bestaat aan een nieuw verhaal. Het oude denken in de termen van het (neo)darwinisme - zij wijst op Richard Dawkins The selfish gene en de invloed ervan op het managment (p.22) - zou bijvoorbeeld haaks staan op de inzichten van de kwantumbiologie (Graham Fleming, fotosynthese, p. 31), de epigenetica (Bruce Lipton, p. 59; Moshe Szyf, p.61) en de bacteriologie (John Cairns, p. 68-70). De informatie vanuit de diversiteit van onderzoeksgebieden zet volgens McTaggart het orthodoxe concept van de evolutie op zijn kop; de evolutie verloopt niet door middel van een reeks lukrake (on)gelukjes, maar is het proces dat op samenwerking stoelt; het is een subtiel afgestemd en constant streven naar harmonie tussen het organisme en zijn wereld. Ook de zgn. chronobiologie van wetenschappers als Alexander Chizhevsky en Franz Halberg komt tot de slotsom, dat de synchroniserende kracht achter veel processen niet is 'ingebouwd', maar eerder een Zeitgeber is (hfdst 3, p.73-93), een uit de uiterlijke omgeving afkomstig signaal dat de bioritmen van alle levende organismen op gang brengt.
Hoe dieper onderzoekers doordrongen - McTaggart noemt verder Randy Jirtle, Giacomo Rizzolatti en Fritz-Albert Popp met hun experimenten (p. 94-111) - hoe meer het begon te dagen, dat leven verbondenheid is tussen inwendige en externe krachten. Niet het individuele gen bijvoorbeeld moveert de evolutie, maar de verbinding die wij met onze wereld creëren. Elk organisme is het totaal van zijn verbindingen met de omgeving in stoffelijke vorm.
In deel II van haar boek (p.115-202) beschrijft Lynne McTaggart hoe onze ingeboren hang naar verbondenheid tot uiting komt in: 1. de behoefte om erbij te horen; 2. de behoefte aan overeenstemming; 3. de behoefte tot geven en 4. de behoefte om aan de beurt te komen. Het onderzoek van onder anderen de socioloog Len Syme wordt aangehaald om te onderbouwen, dat de kwaliteit van iemands verbondenheid met de naaste omgeving een van de betrouwbaarste pre-indicatoren is voor gezondheid en ziekte.
In deel III De verbinding herstellen (p. 203-305) geeft Lynne McTaggart via het onderzoek van antropologen de verschillen aan, waarmee diverse culturen de werkelijkheid benaderen en voeling hebben met de natuur. We kunnen veel van elkaar leren. "Net als inheemse stamleden traint de creatieve denker zichzelf om oog te hebben voor de samenhang van alles met alles" (p. 219).
Zo'n creatieve denker is Nipun Mehta, een student computerwetenschappen aan de universiteit van Californië te Berkeley, die Lynne McTaggart aan de lezer voorhoudt als voorbeeld van iemand, die de heilloze weg van het materialisme, individualisme en concurrentie-denken heeft verlaten en met zijn stichting Charity Focus duizenden vrijwilligers in alle delen van de wereld inspireert tot altruïstisch gedrag. Speltheoretici als Ernst Fehr, Lindsey Browning, Robert Axelrod e.a. zouden hem beschouwen als instigator van verandering in het economisch spel. De methode, die hij hanteert is die van het geven met het verzoek (via een smile card) het geschonkene op een of andere manier aan anderen terug te betalen. Hij veroorzaakt daarmee een ongekende golf van saamhorigheid. Wat niet wordt vermeldt, is, dat ook in Nederland Fred Matser in die geest een beweging propageert met zijn Twinkling Eyes Club, o.m. in zijn boek Een van de miljarden (p. 150-155). Zie GAMMA, jrg 17 nr. 3, p. 57-58. Zijn boek èn dat van McTaggart bevelen wij aan. HvB